PSA waarde

PSA is een eiwit dat voornamelijk wordt geproduceerd door de prostaatklier, een orgaan bij mannen dat betrokken is bij de productie van sperma. PSA wordt normaal gesproken in kleine hoeveelheden in het bloed aangetroffen. Het meten van de PSA-waarde kan helpen bij het opsporen van prostaataandoeningen, waaronder prostaatkanker.

Een PSA-test wordt uitgevoerd door middel van een bloedafname. Het bloedmonster wordt vervolgens geanalyseerd in een laboratorium om de PSA-waarde te bepalen. Een verhoogde PSA-waarde kan verschillende oorzaken hebben, waaronder prostaatkanker, prostaatontsteking of een vergrote prostaat.

PSA screening

PSA-screening is het gebruik van de PSA-test om prostaatkanker vroegtijdig op te sporen bij mannen zonder symptomen van de ziekte. PSA-screening kan helpen bij het identificeren van prostaatkanker in een vroeg stadium, waardoor de kans op succesvolle behandeling en overleving wordt vergroot.

De European Association of Urology (EAU) richtlijnen bevelen PSA-screening aan voor mannen tussen 50 en 69 jaar oud indien zij in een goede algemene gezondheid verkeren. Deze aanbeveling is gebaseerd op verschillende wetenschappelijke overwegingen:

• Vermindering van prostaatkankergerelateerde sterfte: Uit onderzoek blijkt dat PSA-screening kan leiden tot een afname van de sterfte door prostaatkanker. Studies, zoals de European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer (ERSPC), hebben aangetoond dat PSA-screening gepaard gaat met een significante vermindering van de sterfte door prostaatkanker.
• Verhoogde kans op curatieve behandeling: Vroegtijdige detectie van prostaatkanker door middel van PSA-screening kan de kans vergroten dat de ziekte wordt behandeld met curatieve intentie. Dit betekent dat er meer opties zijn voor behandelingen met als doel genezing, zoals chirurgie of bestraling, in plaats van palliatieve behandelingen gericht op symptoombestrijding.
• Individuele risicobeoordeling en gedeelde besluitvorming: De EAU benadrukt het belang van een individuele risicobeoordeling en gedeelde besluitvorming tussen arts en patiënt. Dit betekent dat mannen samen met hun arts de voor- en nadelen van PSA-screening bespreken, rekening houdend met hun persoonlijke risicofactoren, gezondheidstoestand en waarden, voordat ze besluiten om al dan niet gescreend te worden.

Het is essentieel om te benadrukken dat de uiteindelijke beslissing om wel of niet PSA-screening te ondergaan afhangt van de individuele situatie en voorkeuren van de patiënt. Het is raadzaam dat mannen die geïnteresseerd zijn in PSA-screening een open en eerlijk gesprek voeren met hun arts om de voor- en nadelen te begrijpen en een weloverwogen keuze te maken.

Mijn PSA waarde is gestegen, wat nu?

Als je PSA-waarde verhoogd is, kan je arts aanvullende onderzoeken aanbevelen om de oorzaak te achterhalen. Dit kan bijvoorbeeld een lichamelijk onderzoek van de prostaat (digitaal rectaal onderzoek) of een beeldvormend onderzoek, zoals een echografie, omvatten. Daarnaast gebeurt best een urineonderzoek. Indien nodig kan een MRI van de prostaat aangevraagd worden. Soms kan een prostaatbiopsie nodig zijn om weefselmonsters te nemen en te controleren op de aanwezigheid van kankercellen. Als er onduidelijk blijft bestaan kan de uroloog een Select MDx test voorstellen.