Reflux

Reflux

Het middenrif is de spier die de scheiding vormt tussen borstkast en buikholte; de slokdarm loopt door het middenrif en vormt de verbinding tussen de mond en de maag.

Met “reflux” of “het zuur” bedoelen we de terugloop van maagzuur en/of voeding vanuit de maag (gaster) naar slokdarm (oesophagus) en eventueel de mond. De correcte term voor “reflux” is dan ook GastroOesophagale Reflux (GOR).

GastroOesophagale Reflux is momenteel de meest voorkomende ziekte van maag en slokdarm, waarschijnlijk ten gevolge van de huidige Westerse eetgewoonten.
Het wordt gezien als een chronische ziekte, waarvoor bij 25-50% van de mensen een levenslange behandeling noodzakelijk is.

Hoewel het probleem frekwent voorkomt, is de diagnose niet altijd heel eenvoudig te stellen, zodat soms meerdere onderzoeken nodig zijn om het probleem uit te klaren.

De belangrijkste factor in het ontstaan van GOR is verlies van de normale barrieres, die zijn ingebouwd om terugloop van zuur te voorkomen. Ter hoogte van de overgang tussen maag en slokdarm heeft een gezond individu een soort klep die de terugloop van zuur en voeding tegenhoudt. Ook zorgen de spiervezels van de slokdarm ervoor dat slokdarminhoud (meestal eten) richting de maag wordt geduwd. Deze twee mechanismen zorgen ervoor dat wij zelfs tegen de zwaartekracht in (dus zelfs bij platliggen of met het hoofd naar beneden) kunnen afslikken.

Een aantal factoren werkt een tijdelijk verminderen van de GastroOesophagale barriere in de hand, zoals uitzetting van de maag door eten of lucht (bv. overeten), een toegenomen buikdruk (bv. overgewicht) of een vertraagde maaglediging.

Belangrijk is dat het probleem eerst wordt uitgeklaard met behulp van een grondige anamnese en enkele technische onderzoeken. In alle gevallen wordt eerst aangedrongen op een aanpassing van eetgewoonten en wordt een proefbehandeling gestart met medicatie (groep van H2-blockers).

Het falen van deze medicatie of een snel herval na stop van deze medicatie kan er op duiden dat de diagnose niet juist was of dat de patiënt een zwaardere vorm van GOR heeft. Verder onderzoek is dan meestal aangewezen.

Behandeling

Bij blijvend falen van medicamenteuze therapie of bij het ontstaan van complicaties (oa. verandering van cellen die de slokdarm afboorden, nachtelijk hoesten door overloop van zuur naar de luchtpijp) kan chirurgie worden aangeboden als behandeling.

Bij de keuze van het type chirurgie is het essentieel dat er gekeken wordt hoe goed de werking van de spiervezels van de slokdarm is en of de maag wel volledig onder het middenrif gelegen is. Als de maag niet volledig onder het middenrif is gelegen, spreken we van een “maagbreuk”.
Essentieel is dat aan het einde van de ingreep de hele maag onder het middenrif ligt en dat de weerstand, ter hoogte van de overgang van slokdarm naar maag, door een kraag van eigen maagweefsel wordt verhoogd.

Vormen van een kraag van eigen maagweefsel

Bij een goed, krachtige werking van de spiervezels van de slokdarm wordt meestal gekozen voor een volledige kraag om deze weerstand te verhogen (360° - Nissen operatie), bij een minder goede werking voor een ¾ kraag, vastgemaakt aan de slokdarm (270° - Toupet operatie). Deze operaties kunnen vrijwel altijd via een kijkoperatie gebeuren, zodat de belasting voor de patiënt beperkt is.
 

Nissen operatie (kraag over 360°)

Toupet operatie (kraag over 270°)

De operatie duurt meestal 60-90 minuten en de patiënten blijven meestal 2-3 nachten in het ziekenhuis.

NB. Voor de heel grote maagbreuken of voor een recidief na Nissen of Toupet, is soms een benadering vanuit de borstkast nodig via minimaal invasieve chirurgie (thoracoscopie) of een grotere insnede (thoracotomie).