Kiezen voor een insulinepomp

Patiënten met type 1 diabetes die behandeld worden met insulinetherapie door middel van veelvuldige insuline-injecties, kunnen kiezen voor een uitwendig draagbare insulinepomp. 

Hoe werkt een insulinepomp?

Met een insulinepomp wordt zoveel als mogelijk de natuurlijke werking van de alvleesklier nagebootst. 
De insulinepomp dient voortdurend een kleine hoeveelheid snelwerkende insuline toe. Dit gebeurt klassiek door middel van een voorgeprogrammeerd patroon dat zich dagelijks automatisch herhaalt. Deze basale insuline vervangt de traagwerkende insuline-injectie van een behandeling met multipele insuline-injecties. Bij de nieuwste generaties insulinepompen werkt het basaal patroon (autobasaal) op basis van de recent toegediende insuline en de glucosesensorwaarde. De pomp zal dan de insulineafgifte automatisch verhogen bij hogere bloedsuikerwaarde en verlagen/stoppen bij dalende glycemie.
Bij elke maaltijd zal de bloedsuikerspiegel stijgen. Om deze op te vangen geeft u een extra dosis insuline met behulp van de pomp. Dit wordt de bolusinsuline genoemd. De bolussen vervangen de injecties met kortwerkende insuline voor de maaltijden van een behandeling met multipele insuline-injecties.
Omdat de insulinepomp de bloedsuiker zelf niet meet, is het gebruik van een gewone glucosemeter of een glucosesensor noodzakelijk.

Waarom kiezen voor een insulinepomp?

Een insulinepomp biedt duidelijke enkele voordelen ten opzichte van het multipele injectiesysteem.

• Geen dagelijkse insuline-injecties meer. De regelmatige injecties met de insulinepen komen te vervallen, want de canule van de insulinepomp blijft gedurende enkele dagen in de huid zitten.
• Meer normale en stabielere bloedsuikers en minder hypo’s (te lage bloedsuikers) door het voortdurend toedienen van snelwerkende insuline in kleine dosissen, aangepast aan uw individueel leefpatroon en persoonlijke insulinebehoefte. 
• De insulinepomp gebruikt enkel snelwerkende insuline. Deze insuline wordt gemakkelijker en sneller opgenomen door het onderhuidse vetweefsel dan de traagwerkende insuline. Hierdoor kunt u de werking beter voorspellen en kunt u ook de bloedsuikerstijging na een maaltijd beter opvangen.
• Verbeterd leefcomfort door de vele mogelijkheden met de pomp. Onverwachte situaties kunnen ook beter en makkelijker opgevangen worden. Hoe beter de bloedsuikers de normale bloedsuikerwaarden benaderen, hoe fitter U zich voelt.
• Bij een verbeterde diabetesregeling maakt U minder kans op latere verwikkelingen.
• Bij een zwangerschap kan de insulinepomp extra voordeel bieden, omdat het hierbij belangrijk dat de dagelijkse bloedsuikerwaarden binnen vrij strikte grenswaarden liggen. Zo kan de baby zich normaal ontwikkelen en is de kans op problemen klein.

Medische redenen

Er zijn ook medische redenen om te kiezen voor een insulinepomp.

• Ernstige hypoglycemie of verlies van hypoglycemiegevoel.
• Zwangerschap of zwangerschapswens.
• Sterke insulinegevoeligheid.
• Het dawn- of dageraadfenomeen: bloedsuikerwaarden die sterk oplopen vanaf 4 à 5 uur 's ochtends.
• Diabetescomplicaties, zowel beginnende als reeds bestaande.
• Variabel dagprogramma zoals ploegenwerk, veel reizen, sterk wisselende lichamelijke inspanningen, intense sportbeoefening, …

Wie is kandidaat voor een insulinepomp?

Wie kiest voor een insulinepomp, moet zich goed bewust zijn van de verantwoordelijkheid van zijn zelfzorg. Vereisten voor een insulinepomp:

• Goed inzicht hebben in de 'aandoening diabetes' en behandelingsmogelijkheden.
• Bereid zijn om regelmatig bloedsuikercontroles doen (minstens 4 keer per dag, telkens voor de maaltijden en voor het slapen gaan). Een glucosesensor vervangt grotendeels de controles door middel van een vingerprik.
• Insulineaanpassingen doen indien nodig.
• Werking van de insulinepomp aanleren zodat u ze optimaal kunt benutten.
• Principes van gezonde voeding kennen en willen toepassen.
• Hypo-, hyper- en keto-acidosesymptomen kunnen herkennen.
• Katheter en insteekplaats regelmatig controleren en correct verzorgen.
• Noodprocedures bij pompdefecten opvolgen.

Insulinepompconventie

Een insulinepompconventie is een overeenkomst tussen de ziekteverzekering en een ziekenhuis, om alle kosten van een insulinepompbehandeling bij diabetes type 1 terug te betalen. In België bestaat nog geen insulinepompconventie voor personen met type 2 diabetes.
Het ziekenhuis koopt de insulinepomp en blijft eigenaar. Zelf betaalt u niets voor de pomp.
Zolang u patiënt blijft in het ziekenhuis, kunt u de pomp gebruiken.
Het nodige materiaal voor de pompen -in zover deze door de Belgische ziekteverzekering zijn goedgekeurd en beschikbaar zijn in het diabetescentrum- (spuiten, katheters, batterijen en afdekmaterialen) worden terugbetaald.
U bezorgt de pomp terug bij het stopzetten van de behandeling of als u van centrum verandert.

Wanneer is een insulinepomp niet geschikt?

Wie weinig zelfdiscipline heeft en niet bereid is de nodige zelfcontroles te doen, kiest beter niet voor deze behandeling. De zelfzorgverantwoordelijkheid is immers groot.
Bij pompproblemen is het risico op een ernstige ontregeling veel groter omdat de insulinepomp alleen ultrasnelwerkende insuline bevat. Bij het onderbreken van de therapie kan de glycemie dan ook heel snel oplopen. Dat probleem kunnen herkennen en verhelpen is een absolute noodzaak.
De continue aanwezigheid en zichtbaarheid van de insulinepomp kunnen mogelijke drempels zijn om te kiezen voor deze vorm van therapie.