Chirurgische behandeling

Chirurgische behandeling

Voorwaarden

Om in aanmerking te komen voor een bariatrische ingreep moet u aan strikte voorwaarden voldoen. Op die manier kan u ook een gedeeltelijke terugbetaling via de mutualiteit en uw hospitalisatieverzekering bekomen.

De nodige attesten hiervoor worden voor u ingevuld door de coördinator, zorg dus zeker dat u deze bij hebt tijdens de consultatie!

BMI en comorbiditeiten

  • BMI > 40 of
  • BMI > 35 + diabetes mellitus of
  • BMI > 35 + hypertensie (3 medicamenten) of
  • BMI > 35 + slaapapnoe (polysomnografie) of
  • BMI > 35 + een falende eerdere bariatrische ingreep

Algemene voorwaarden

  • vanaf 18 jaar
  • minstens 1 jaar dieet gevolgd
  • bereidheid tot levenslange follow-up
  • na multidisciplinair overleg en met schriftelijk akkoord van endocrinoloog/gastro-enteroloog, psycholoog/psychiater, chirurg en huisarts

Contra-indicaties

  • zwangerschap
  • patiënt met sterk verminderde intellectuele capaciteiten
  • overmatig alcohol- of druggebruik
  • andere ziektes, verantwoordelijk voor het overgewicht

Elke chirurgische ingreep houdt een risico op complicaties in. Wij zorgen dat u goed geïnformeerd bent over de voor- en nadelen.

Het multidisciplinaire team dat u begeleidt vóór de ingreep zal u ook nadien blijven ondersteunen.

Sleeve gastrectomie

Bij deze ingreep wordt de grote buitenbocht van de maag verwijderd, en blijft er enkel een lange verticale tunnel of sleeve aan de binnenbocht van de maag bestaan.

Deze ingreep zorgt ervoor dat het hongergevoel vermindert doordat het deel van de maag waar deze 'hongersensoren' zich bevinden, wordt verwijderd. Het resterend deel van de maag is minder elastisch en zal dus minder kunnen uitzetten. Ook wordt de capaciteit van de maag gereduceerd van 1500 tot 2000ml tot gemiddeld 100 tot 150ml, de inhoud van een koffietas.

De maagingang (de pylorus) en -uitgang blijven intact, waardoor de kans op dumping gering is. De werking van de maag blijft normaal.

Het uitvoeren van de sleeve gastrectomie kan niet aanzien worden als een gemakkelijkheidsoplossing. Dat is het zeker niet! Niet alleen de ingreep werkt, het vraagt ook een aanpassing van de voedingsgewoontes. Wanneer dat niet gebeurt, treedt geen vermagering op.

De voordelen

Er treedt snel een volheidsgevoel op, waardoor je stopt met eten.
De overgang van maag naar darm (‘pylorus’) blijft intact, wat het risico op het dumpingsyndroom verkleint. Bij het dumpingsyndroom wordt de inname van bepaalde voedingsstoffen zoals o.a. vetten en suikers slecht verdragen.
Deze ingreep kan als een definitieve procedure dienen, maar wordt ook toegepast bij zeer hoge gewichtscategorieën als voorbereiding op een restrictieve – malabsorptieve procedure als o. a. de gastric bypass.

De nadelen/risico’s

De operatie is onomkeerbaar aangezien een deel van de maag is verwijderd.
De ingreep is niet aangewezen bij snoepers. De calorieën die ingenomen worden, worden ook opgenomen waardoor de patiënt minder vermagert of zelfs opnieuw bijkomt.
De ingreep is niet geschikt voor mensen met een maagbreuk (reflux naar de slokdarm)
Misselijkheid en overgeven is mogelijk.
Lekkage: dit wordt op de eerste dag na de ingreep gecontroleerd door middel van een slikfoto.

Resultaten

Vermagering treedt meestal op in de eerste 6 tot 9 maanden.
U kunt een gewichtsdaling van 40 tot 50% van het overgewicht bekomen.
Het effect van deze ingreep is het grootst bij volume-eters omdat het voortdurende hongergevoel vermindert en de capaciteit van de maag aanzienlijk verkleint.

Gastric bypass

Via een laparascopie zal de chirurg een kleine voormaag creëren ter hoogte van de overgang van de slokdarm naar de maag. Deze voormaag (pouch) is dan niet meer verbonden met de rest van de maag en heeft slechts een inhoud van ongeveer 20 tot 30 ml. Doel hiervan is een snellere verzadiging te bekomen. De rest van de maag wordt niet verwijderd.

De dunne darm wordt vervolgens doorgenomen, 40 – 50 cm voorbij het uiteinde van de maag. Nu wordt het onderste deel van deze darm naar boven gebracht en verbonden met de nieuwe voormaag. De voeding gaat dus gaat dus via de slokdarm, de kleine pouch en de gemonteerde lis naar de dunne darm. Dit wordt de voedingslis genoemd.

Tot slot wordt de uitgang van de restmaag op een lager niveau verbonden met de voedingslis. Op dat niveau komen de verteringssappen (maag-, gal- en pancreassappen) dus opnieuw bij het eten.

De gastric bypass is momenteel de meest uitgevoerde bariatrische ingreep. Deze ingreep is de gouden standaard. Het grootste deel van de patiënten die problemen hebben met obesitas, zijn immers zowel volume-eters als snoepers.

De voordelen van deze ingreep

  • De ingreep wordt laparoscopisch uitgevoerd volgens het ERAS-protocol. Dr. Bouckaert specialiseerde zich in deze techniek….
  • Zowel volume–eters als snoepers zijn goede kandidaten (door de verminderde opname van suikers).
  • Er treed sneller een volheidsgevoel op, waardoor u stopt met eten.
  • De eventuele gezondheidsrisico’s, zoals suikerziekte of lage bloeddruk ten gevolge van het overgewicht kunnen door deze ingreep aanzienlijk verbeteren of zelfs verdwijnen.
  • U hebt geen last van stinkende diarree aangezien nog een groot deel van de dunne darm kan instaan voor de vertering.

De nadelen/risico’s van deze ingreep

  • 20% van de patiënten heeft last van het dumpingsyndroom na het eten van suikers en/of vetten. Dit veroorzaakt misselijkheid, krampen, zweten en een versnelde hartslag. U moet dan even rusten of gaan liggen, de symptomen verdwijnen meestal spontaan
  • Zelden is er een ijzer- en vitamine B12-tekort . Het is belangrijk om de voorgeschreven supplementen (multivitamines en calicium) dagelijks in te nemen. Er zal op regelmatige basis een bloedcontrole gebeuren om dit op te volgen.
  • Als gevolg van het sterk vermageren, kan haarverlies optreden. Ongeveer 50% van de patiënten heeft hier last van. Dit haarverlies is tijdelijk en nooit blijvend.
  • De restmaag is nog moeilijk bereikbaar voor onderzoek na de ingreep.
  • Lekkage; dit wordt op de eerste dag na de ingreep gecontroleerd door middel van een slikfoto.

Resultaten

  • U kan een gemiddelde gewichtsdaling verwachten van 60 tot 70 % van het overtollige gewicht.
  • De eerste zes maanden is het gewichtsverlies het grootst. Nadien gaat het vermageren trager maar houdt het nog 12 tot 18 maanden na de ingreep aan. Nadien stabiliseert het gewicht.

Persoonlijk begeleidingstraject na de ingreep – Nazorg

Wetenschappelijke studies tonen aan dat mensen die hun nazorg goed en trouw volgen, op de langere termijn beter resultaat en minder complicaties hebben. Dit wensen wij natuurlijk ook onze patiënten toe.

Wij bieden daarom levenslange begeleiding, te starten met een intensieve begeleidingsperiode van 2 jaar waarbij we u helpen uw levensstijl ingrijpend te veranderen.

Obesitascoördinator – verpleegkundige

De coördinator zal een centrale rol spelen in uw postoperatieve begeleiding. Zij zal u op regelmatige basis opvolgen.

De eerste weken na de ingreep zijn heel belangrijk voor het opvolgen van de dieetvoorschriften.

De eerste 10 dagen schrijven we een vloeibare voeding voor, zodat er geen tractie op de nieuwe maag ontstaat. De diëtiste zal u nauw begeleiden en opvolgen na uw ingreep. Zij gaat stap per stap samen met u door de verschillende fases in de opbouw van de voeding.

Tips

  • Eet rustig en traag
  • Goed kauwen
  • Neem kleine hapjes
  • Respecteer het volheidsgevoel
  • Schep niet teveel op uw bord
  • Genoeg is genoeg
  • Drink niet tijdens de maaltijd, ook niet een half uur voor en na uw maaltijd
  • Drink in kleine slokjes
  • Vermijd bruisdranken
  • Vermijd stress tijdens de maaltijd
  • Geniet van de maaltijd, hoe klein hij ook is
  • Eet 6x per dag (3 hoofdmaaltijden en 3 tussendoortjes)
  • Let op met suiker, suiker wordt zeer snel opgenomen door de dunne darm waardoor er dumping kan ontstaan. Ook vetrijke maaltijden kunnen dit effect hebben.
  • Breng voldoende variatie in uw voeding
  • Besteed veel aandacht aan de inname van eiwitten

De diëtiste gaat met u in gesprek over gezonde voeding. Uw eigen smaak is daarbij heel belangrijk. U leert meer over gezonde voedingsmiddelen, maar ook over regelmaat. Want wie op vaste momenten eet, zorgt ervoor dat zijn stofwisseling op gang blijft. Dat helpt om af te vallen. Verder leert u zelfstandig persoonlijke dagmenu’s samen te stellen, die passen bij uw persoonlijke omstandigheden. Zo ontstaat een gezond eetpatroon.

Psychologisch opvolging:
Een psycholoog helpt u om bepaalde inzichten te krijgen. Daarna helpt de psycholoog u om uw leefstijl te veranderen en dit vol te houden. Samen onderzoekt u hoe u dit onder controle kunt krijgen en houden. Onze psycholoog begeleidt u in het proces van verandering.

Bewegingsdeskundige:
Een bewegingsdeskundige leert u wat een gezond dagelijks beweegpatroon kan zijn. Dit is ook afhankelijk van uw persoonlijke voorkeur en aanleg. U onderzoekt samen met de bewegingsdeskundige wat bij u past. Want wanneer u bewegen leuk vindt, wordt het gemakkelijker om ook meer te bewegen in uw dagelijkse leven.

Medicatie

Na een gastric bypass wijzigt de opname van geneesmiddelen via het maagdarmstelsel op een belangrijke manier. De maag wordt verkleind en de werkzame darm wordt voor een groot deel verkort om minder voedingsstoffen op te nemen. Dit heeft uiteraard ook gevolgen op het medicatiegebruik. Sommige geneesmiddelen worden minder goed opgenomen, andere net beter. Een onaangepast medicatieschema kan leiden tot onder- of overdosering, wat ernstige gevolgen kan hebben. Aangezien een gastric bypass ondergaan een onomkeerbare situatie is, gelden bepaalde richtlijnen rond de inname van geneesmiddelen levenslang. Het gaat dus niet enkel om de medicatie die na de ingreep wordt voorgeschreven, maar ook over de medicatie naar de toekomst toe. Bovendien is het gebruik van bepaalde geneesmiddelen absoluut uit den boze na een gastric bypass. Anderzijds is het toevoegen van enkele geneesmiddelen noodzakelijk om vitaminen- en mineralentekorten op te vangen.

We onderscheiden verschillende soorten medicatie:

Geneesmiddelen met vertraagde vrijstelling

Na een gastric bypass moet u altijd rekening houden met het soort geneesmiddel dat u inneemt. Bij geneesmiddelen met een vertraagde vrijstelling, is het niet meer zeker dat het geneesmiddel volledig opgenomen wordt en op de juiste plaats in het lichaam wordt afgegeven. Het maagdarmtraject dat het geneesmiddel aflegt, is namelijk verkort (kleinere maag, kortere darm).

Daarom is het beter om voor een geneesmiddel met directe vrijstelling te kiezen. Zoals:

  • oplossingen
  • siropen
  • bruistabletten
  • kauw- of smelttabletten

Geneesmiddelen met vertraagde vrijstelling kan u meestal uit de naam afleiden. U komt vaak een vermelding zoals chrono, retard, PL, LA, exel, uno, CR, contin, XR, … tegen.

De anticonceptiepil

Na een gastric bypass daalt de betrouwbaarheid van de pil. Om die reden bevelen we een andere manier van anticonceptie aan (bv. spiraal, pessarium…).

Geneesmiddelen met risico op maagbeschadiging

Sommige geneesmiddelen kunnen uw maag beschadigen. Na een gastric bypass mijdt u deze best. Het gaat hier om ontstekingsremmers en bepaalde geneesmiddelen voor osteoporose.

Bepaalde geneesmiddelen voor de behandeling van suikerziekte (diabetes)

De gastric bypass kan een invloed hebben op uw suikerziekte (diabetes). Daarom is het noodzakelijk om ook de geneesmiddelen voor de behandeling van uw suikerziekte aan te passen.

Let wel: sommige geneesmiddelen hebben een hoger risico op een lage suikerspiegel.

Dosisaanpassing/stopzetting van sommige geneesmiddelen

Door het gewichtsverlies na een gastric bypass en het positief effect op andere aandoeningen zoals diabetes, hoge bloeddruk, cholesterol… kan uw geneesmiddelengebruik enorm verminderen.

Inname van multivitaminen en mineralen

Na een gastric bypass krijgt u sneller een verzadigd gevoel. Daardoor eet u minder. Ook hebt u een kleinere maag en een kortere darm. Die zorgen ervoor dat u minder voedingsstoffen kan opnemen in uw lichaam.

Beide factoren beïnvloeden de inname en opname van vitamines en mineralen. Dit leidt tot een verhoogd risico op het ontwikkelen van tekorten. Daarom moet u levenslang een multivitamine- en mineralenpreparaat innemen. Uw arts zal een preparaat voorschrijven dat specifiek hiervoor kan gebruikt worden bv. Barinutrics®, Fitforme®…

Soms is de inname van die supplementen niet genoeg om tekorten te voorkomen. Blijvend en consequent uw waarden opvolgen door een regelmatig bloedonderzoek is dan ook noodzakelijk om mogelijke tekorten tijdig op te sporen en te behandelen bv. calcium, vitamine D, ijzer, vitamine B12…

Bespreek alle medicatie die u inneemt zeker met uw (huis)arts. Ga samen op zoek naar mogelijke alternatieven of aanvullingen op uw huidige behandeling.

Weight Regain na obesitaschirugie

Obesitaschirurgie is niet altijd de ideale behandeling van uw obesitas. Indien u opnieuw begint bij te komen na uw ingreep, is het belangrijk om zo snel mogelijk contact met ons op te nemen! We starten dan een multidisciplinair programma dat er specifiek op ingesteld is om u op maat te begeleiden.

Soms kan er ook een nieuwe ingreep noodzakelijk zijn.

 

Inhoudsverantwoordelijke
Dr. Wim Bouckaert, Abdominale Heelkunde - 2021

© 2023 Ziekenhuis Oost-Limburg