Stoma

Een stoma is een stuk darm dat door de buikwand naar buien wordt gebracht en daar wordt vastgehecht. Een stoma is soms nodig als ontlasting of urine niet meer langs de natuurlijke weg uit het lichaam kan gaan of als men incontinent is.

De meest voorkomende stoma’s zijn die op de dunnedarm (ileostoma), dikke darm (colostoma) of urineleiders(urostoma).

De darm die naar buiten wordt gebracht, kan als uiteinde naar buiten worden gebracht (eindstandig stoma) of als loop (loop stoma). Een eindstandig stoma is meestal wat makkelijker te verzorgen, terwijl en loop stoma makkelijker is weg te werken als dat haalbaar is; dat is bv. zo als een stoma bij voorbaat tijdelijk is aangelegd.

Stomamateriaal bestaat uit een plakplaat voor op de huid en een zakje dat erop geklikt kan worden (tweedelig systeem) of dat erop vast zit (eendelig systeem).

Ileostoma

Een dunnedarm stoma geeft dun, ,liquide vocht. Daarom wordt een eindstandig stoma meestal wat als een stompje naar buiten getrokken (Brooke ileostoma), zodat het dunne vocht de huid niet gaat irriteren en het stomavocht makkelijker in het stomazakje gaat. Dunnedarmvocht is namelijk bijtend zodat een langdurig contact met de huid moet vermeden worden.

Als bij een operatie een precaire anastomose (naad) is aangelegd, wordt eerder een loop-ileostoma aangelegd om die naad te beschermen. Alles “stroomafwaarts” wordt zo wat droog gelegd, zodat het beter kan genezen en de ans op complicaties kleiner is. Bij een loop-ileostoma zijn de twee darmuiteinden samen naar buiten ebracht en dus is een herstel nadien makkelijker.

Stoma

Colostoma

Een dikke darm stoma geeft dikker vocht.
Er zijn verschillende omstandigheden waarbij een stoma wordt aangelegd.
Als de endeldarm wordt weggenomen en er geen nieuwe naad wordt gemaakt, wordt meestal een colostoma aangelegd. Dit kan zijn omdat de aanleg van een naad te moeilijk of te gevaarlijk is, of als een sluitspier niet meer werkt of werd weggenomen.
Ook kan het colostoma als een loop worden aangelegd, maar het volume van het stoma is dan vrij fors.

APRA

Urostoma

Een urostoma is een stukje dunnedarm dat naar buiten wordt gebracht, met daarop de twee urineleiders ingehecht. Dit stoma kan worden aangelegd als de blaas werd weggenomen (bv. bij wegname van een tumor die ook de blaas betreft) of als de blas niet meer werkt.

Voor alle stoma’s geldt dat de plaatsbepaling belangrijk is!
Dit wordt best voorafgaand aan een ingreep gemarkeerd zowel in staande als in liggende houding. In geval van een urgente ingreep is dit natuurlijk niet altijd mogelijk.

Problemen met stomateriaal, alsook huidproblemen of andere problemen, worden best op de stomaraadpleging besproken.

Inhoudsverantwoordelijke
Prof. dr. Kurt Van der Speeten, Abdominale Heelkunde - 2021

© 2024 Ziekenhuis Oost-Limburg