Behandeling en onderzoeken

U kan terecht in het slaapcentrum voor behandeling van slaapstoornissen en -moeilijkheden

  1. Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen vb. slaapapnoe
  2. Slapeloosheid (insomnia)
  3. Slaap - waakstoornissen vb. narcolepsie
  4. Circadiane ritme stoornissen vb. vertraagd of vervroegde slaap, onregelmatige slaap, jetlag, werken in ploegendienst
  5. Parasomnieën vb. nachtmerries
  6. Slaapgerelateerde bewegingsstoornissen vb. rusteloze benen syndroom, tandenknarsen
  7. Slaapstoornissen als gevolg van psychiatrische aandoeningen vb depressie 

Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen en snurken

Slaapapnoe

Bij slaapapnoe stopt u gedurende meerdere keren per uur met ademen. Er kan sprake zijn van een volledige adempauze (apnoe) , dan wel een belangrijk verminderde ademhaling (hypopnoe). Hierin zijn 2 soorten slaapapnoe te onderscheiden :

Soorten slaapapnoe :

  • Obstructieve slaapapnoe : wanneer de adempauze het gevolg is van het afsluiten van de neus-/keelholte. De ademhalingsbewegingen van de borst en de buik gaan gewoon verder tijdens de adempauze.
  • Centrale slaapapnoe : wanneer de simulatie om te ademen vanuit de hersenen gedurende een korte periode weg valt. Er treden dan geen ademhalingsbewegingen meer op.

Symptomen die kunnen voorkomen bij slaapapnoe :

  • Luid snurken
  • Partner wordt wakker van snurken of merkt frequent stoppen van ademhalen op
  • Slaperigheid overdag
  • Geheugen - en concentratiestoornissen

Diagnosestelling en behandeling :

U komt een nacht slapen in ons slaaplabo om een juist beeld te krijgen betreffende de slaapapnoe.

Afhankelijk van de uitslag van deze studie, zijn er diverse mogelijkheden tot behandeling van deze aandoening: nCPAPtoestel, mondprothese, heelkundige ingreep in de neus of keelholte, medicatie, …

Naast deze behandelingen zijn volgende aanbevelingen ook aan te raden : gewicht verliezen bij overgewicht, geen sederende medicatie nemen, beperkt alcoholgebruik en een goede slaaphygiëne.

Slapeloosheid (Insomnia)

Slapeloosheid is een frequent voorkomende slaapstoornis. U valt moeilijk in slaap, wordt in het midden van de nacht of vroeg in de ochtend wakker.

Symptomen die kunnen voorkomen :

  • Vermoeidheid overdag
  • Uitputting
  • Hoofdpijn
  • Minder efficiënt functioneren overdag - concentratiestoornissen
  • Somberheid
  • Irritatie

Behandeling :

  • Goede slaaphygiëne 
  • Cognitieve gedragstherapie 
  • Medicamenteuze en alternatieve therapieën

Slaap - waakstoornissen (vb. narcolepsie)

Narcolepsie

Slaap-waakstoornissen zijn een groep stoornissen gekenmerkt door algemene slaperigheid, met soms een onbedwingbare drang om overdag in slaap te vallen, ook wanneer patiënten voldoende nachtrust hebben gekregen.

Symptomen die kunnen voorkomen :

  • Slaapaanvallen overdag :
    • Overdag zijn er slaapneigingen, soms een continu gevoel van slaperigheid. Dit kan leiden tot ongewilde, korte slaapperiodes, die optreden in rustige omstandigheden en/of bij passieve bezigheden, vb. in de auto, tijdens vergaderingen, …
  • Kataplexie (korte spierverslappingen) :
    • Deze korte spierverslappingen worden uitgelokt door bepaalde emoties zoals hard lachen, woede of tijdens sport. Meestal zijn het de nek, gezicht en beenspieren die verslappen. Een aanval duurt meestal maar enkele seconden.
  • Slaapparalyse (slaapverlamming)
    • Doordat bij de patiënten de REM-slaap kort na het inslapen, of zelfs direct bij het begin van de slaap kan optreden, is men zich nog wel bewust van de omgeving, maar niet in staat zich te bewegen, wat erg beangstigend kan zijn voor de patiënt.

Psychosociale gevolgen :

Door uiting van de klachten wordt de patiënt vaak ten onrechte door de omgeving als lui of ongeïnteresseerd aanschouwd. Dit kan grote psychosociale gevolgen hebben voor de patiënt.

Diagnosestelling en behandeling :

De behandeling van slaap-waakstoornissen bestaat uit specifieke medicijnen in functie van de aanwezige klachten.

Daarnaast zijn algemene maatregelen betreffende slaaphygiëne zeer belangrijk.

Circadiane ritme stoornissen (vb. vertraagde of vervroegde slaap, onregelmatige slaap, jetlag, werken in ploegensysteem)

Deze stoornissen zijn verstoringen in je slaap- en waakritme. Deze stoornissen hebben te maken met verstoring van de biologische klok. Dit kan diverse redenen hebben :

  • Jetlag : je biologische klok is verstoord door het reizen door verschillende tijdzones.
  • Werken in ploegendiensten : de stoornis kan van tijdelijke aard zijn. Wanneer je een duidelijk patroon in je leven kan brengen, kunnen deze klachten weg gaan.
  • Vertraagde slaap : wanneer je last hebt van vertraagde slaap, kan je maar moeilijk in slaap komen. Vaak vallen deze personen laat in de nacht of in de vroege ochtend in slaap. Dit kan problemen geven wanneer je vroeg moet opstaan. Hierdoor heb je het gevoel niet uitgeslapen te zijn.
  • Vervroegde slaap : wanneer je last hebt van vervroegde slaap, word je al vroeg in de avond slaperig. Hierdoor gaan deze persoon vroeg naar bed, maar worden veel vroeger wakker dan anderen, vaak al tussen 2u en 5u. Mits deze personen zich houden aan hun ritme, levert dit weinig problemen op. Slaaptekort kan ontstaan wanneer deze personen later naar bed moeten gaan (owv vb. werk- of sociale verplichtingen) dan de biologische klok aangeeft.
  • Chaotisch slaapritme ten gevolge van stoornis in de biologische klok

Parasomnieën 

Nachtmerries, paniek, slaapwandelen, agressief gedrag,...

Iedereen heeft wel eens een nachtmerrie : je wordt wakker met angstgevoelens of je wordt badend wakker in het zweet. Nachtmerries kunnen heel realistisch en heel bedreigend lijken.

Heb je vaker last van nachtmerries, dan wordt dit aanzien als een slaapstoornis.

Nachtmerries zorgen er voor dat je slechter slaapt dan normaal. Je wordt misschien enkele keren wakker tijdens de nacht of je bent bang om te gaan slapen. Dit kan invloed hebben op je functioneren van overdag.

Slaapgerelateerde bewegingsstoornis (vb. rusteloze benen syndroom, slaapgerelateerd tandenknarsen)

Rusteloze benen syndroom  

Bij deze klacht heeft u een onbedwingbare neiging om telkens met uw benen te bewegen. Dit komt alleen voor wanneer u zich in een rustige houding bevindt, bijvoorbeeld tijdens zitten of liggen. De beweging wordt uitgelokt door een vervelend, moeilijk te omschrijven gevoel in de benen. Wanneer u de benen even beweegt, verdwijnt vrijwel meteen dit gevoel. De klacht komt bijna alleen voor tijdens de avonduren.

Symptomen :

  • Onbedwingbare neiging om telkens met uw benen te bewegen.
  • De klacht komt bijna alleen voor tijdens de avonduren.
  • Wanneer zich dit ook voordoet tijdens de slaap, wordt uw normale slaap gestoord, waardoor u last krijgt van slapeloosheid of vermoeidheid.

Diagnosestelling en behandeling :

  • Uw behandelend arts bespreekt met u wanneer en in welke mate u last heeft. Mogelijks komt u een nacht slapen onder videotoezicht zodat duidelijk is welke symptomen zich voordoen.
  • Een mogelijke behandeling is medicatie.

Slaapgerelateerde tandenknarsen : Bruxisme

Bij tandenknarsen worden de tanden krachtig over mekaar geschoven. Het gaat om onwillekeurige ritmische knaag- of knarsbewegingen.

Symptomen :

  • Vaak heb je zelf meteen niet veel last. Meestal zijn de huisgenoten die je vertellen dat je tijdens je slaap knarst met je tanden
  • Slijtage van de kauwvlakken van de tanden
  • Breuken van tandvullingen, tanden of implantaten
  • Pijn of verhoogde gevoeligheid van de tanden
  • Pijn aan de kaak

Diagnosestelling en behandeling :

De behandelend arts zal samen met je bekijken in welke mate zich het tandenknarsen manifesteert.

Mogelijke behandelingen zijn een opbeetplaat, kiné-oefeningen die je helpen het klemmen te verminderen of psychologische ondersteuning om uitlokkende factoren zoals stress aan te pakken.

Slaapstoornissen ten gevolge van psychiatrische aandoeningen

Bij vermoeden van onderliggend psychiatrisch mijden wordt men verwezen naar de slaappsycholge en/of psychiater.

Inhoudsverantwoordelijke
Dr. Edgard Cox, Pneumologie (ZOL Maas en Kempen) - 2022

© 2024 Ziekenhuis Oost-Limburg