Documentatie

Procedures in het ziekenhuis gemaakt, specifiek voor het ziekenhuis, kunnen als inspiratie dienen, maar LZS on site kan helpen deze principes om te zetten in de praktijk op de vloer.

Draaiboek ‘COVID-19: woonzorgcentra en ZOL – samen voorbereid op een tweede golf'

Op basis van de ervaringen van de afgelopen maanden en enkele evaluaties die we hebben gedaan, willen we met dit draaiboek voornamelijk een duidelijk aanbod schetsen, gericht op de noden die benoemd werden.  Ook onze procedures mbt ontslag / inschakelen van klinisch labo hebben we trachten te verduidelijken om de samenwerking en afstemming zo optimaal mogelijk te houden.  We proberen tevens duidelijke contactpersonen te benoemen rond een aantal specifieke thema’s, waardoor we zo snel mogelijk kunnen schakelen ingeval van hoge nood of een tweede golf.

Daarnaast hebben we ook a.d.h.v. nieuwe inzichten, adviezen, voorschriften een duidelijke en transparant beleid bij overname van geriatrische patiënten terug naar WZC uitgeschreven. Deze staat uitgeschreven in het draaiboek, maar is op een schematische manier terug te vinden in volgende flow van COVID en non-COVID patiënten.

Screening voor Coronavirus COVID-19

Een kwaliteitsvolle staalname is essentieel om een betrouwbaar resultaat te bekomen.
Hieronder de uitgeschreven instructies:

• Waarschuw de patiënt dat dit onderzoek gedurende een kort moment onaangenaam kan zijn.
• Breng een eerste wisser diep in het neusgat (tot in de nasofarynx: ongeveer tot de helft van de lengte van de neus tot het oor) en maak zoveel mogelijk cellen los door langs de binnenkant van een neusgat te schrapen.
  
• Plaats de wisser in de tube met transportmilieu en breek het uiteinde van de steel af. 
• Ga met een tweede wisser op dezelfde manier te werk om een staal te nemen van de ontstoken zones in de keel (amandelen, keelwand, etc.). Plaats de wisser in dezelfde tube met transportmilieu en breek het uiteinde van de steel af. 
• Sluit het buisje hermetisch af.
• Kleef een etiket met patiëntgegevens op het buisje. Wikkel het buisje in absorberend papier en steek het in het zakje dat u hermetisch afsluit.
• Stuur het staal zo snel mogelijk naar het labo, samen met de loopbrief. In afwachting van verzending, bewaar de stalen in de koelkast (+4°C).

Hierbij de link naar een instructiefilmpje.

Isolatie- en beschermingsmaatregelen (PBM)

Isolatiefiche

De isolatiefiche ‘contact + druppel (+lucht) isolatie, beschrijft de isolatiemaatregelen die genomen moeten worden als je een COVID-19 patiënt gaat isoleren. Het beschrijft hetgeen de medewerkers en eventueel bezoek met dragen van beschermingsmaterialen als je de kamer wil betreden, alsook hoe je een patiënt moet transporteren, en hoe de kamer gepoetst moet worden.

Deze fiche wordt aan de deur van de kamer opgehangen, wanneer een patiënt op een niet-covid afdeling in isolatie verpleegd moet worden.

Instructiefiches persoonlijke beschermingsmaatregelen

Hoe je de persoonlijke beschermingsmaterialen correct moet aan doen, worden in de instructiefiches en instructiefilmpjes duidelijk getoond.

• Instructiefiche aantrekken persoonlijk beschermingsmaterialen ‘werkwijze 1 Combinatieschort’
• Instructiefiche aantrekken persoonlijk beschermingsmaterialen ‘werkwijze 2 Vochtondoorlaatbare schort’
• Instructiefiche aantrekken persoonlijk beschermingsmaterialen ‘werkwijze 3 Overall’

Correct gebruik van maskers

Om wegwijs te maken in de verschillende soorten maskers alsook wie welk masker in welke situatie draag, werd dit duidelijk beschreven in de richtlijnen maskergebruik in kader van SARS-CoV-2 pandemie.

Richtlijnen bij hergebruik van masker:

• Masker mag gedurende 1 shift door dezelfde persoon gedragen worden
• Het masker ligt, als het niet gebruikt wordt, in een zuiver recipiënt met de vuile kant naar beneden en met duidelijke vermelding van je naam
• Masker aan de voorzijde (= vuile zijde) niet aanraken
• Na het afzetten van het masker dienen de handen ontsmet te worden
• Na het opzetten van een reeds gebruikt masker dienden de handen ontsmet te worden
• Na de dag/shift wordt dit masker weggegooid
• Bij zichtbare bevuiling wordt dit masker weggegooid

Instructies om irritaties bij dragen van maskers te verzorgen of te voorkomen

Een continu dragen van een masker kan aanleiding geven van klachten/irritaties aan het gezocht. In deze bijlage staat de preventie van huidletsels door persoonlijke beschermingsmaatregelen beschreven.

Het is belangrijk dat een masker een juiste fit heeft. Wanneer dit niet helemaal juist zit, kan je in volgende bijlage ‘richtlijnen bij slechte fit' tips terug vinden om het masker beter te doen passen.

Isolatievormen

Kamerisolatie

De patiënt wordt op zijn/haar kamer geïsoleerd (zonder mede patiënt). Dit wil zeggen dat de patiënt gedurende de isolatietijd, de kamer niet mag verlaten en alle noodzakelijke zorgen op de kamer gebeuren. De kamer van de patiënt moet als “vuil” beschouwd worden en de sas (indien aanwezig)/gang als “zuiver" beschouwd worden. Wanneer je de vuile zone betreedt moeten alle noodzakelijk persoonlijke beschermingsmaatregelen (PBM’s) gedragen worden). Bij deze isolatievorm worden steeds alle PBM’s verwijderd bij het verlaten van de kamer.

Cohortisolatie

Wanneer meerdere COVID patiënten aanwezig zijn kunnen deze ook in een kamer geïsoleerd worden. Deze kamers liggen best naast elkaar om t.h.v. deze kamers cohortisolatie te verkrijgen en zo de gang als omkleedzone te gebruiken. De kamers worden hier ook als “vuil”/rode zone beschouwd. Wanneer je de kamer betreedt moeten alle noodzakelijke PBM’s aangedaan worden. De gang ter hoogte van de kamers wordt gezien als een "zuivere"/oranje zone en bij het verlaten van deze zone worden alle PBM’s verwijderd. De overige patiëntenkamers en dienstlokalen worden beschouwd als "zuivere"/groene zone. In de oranje zone kunnen afspraken gemaakt worden welke PBM’s aan mogen blijven of verwisseld moeten worden tussen zorgen van 2 patiënten. Binnen het ZOL is de afspraak dat je op de oranje gang mag lopen met een "vuile" schort/faceshield/haarnetje, maar je handen moeten steeds ontsmet zijn. Op de gang worden geen handschoenen gedragen. Telkens wanneer er een isolatiekamer bijkomt, kan de cohortisolatie (oranje zone) verder opschuiven.

COVID-afdeling

Wanneer er dusdanig veel COVID patiënten aanwezig zijn, kan er gekozen worden om een COVID-afdeling in te richten om alle COVID patiënten samen te leggen. De hele afdeling wordt dan gezien als een “vuile” zone en buiten de afdeling is de “zuivere” zone. Hier doe je de noodzakelijke PBM’s aan vooraleer je de COVID-afdeling betreedt. Deze PBM’s worden pas verwijderd als je buiten de afdeling gaat.

Zorg voor COVID-19 patiënt

In onderstaand instructiefilmpje geeft Dr. Thomeer meer uitleg over volgende punten mbt zorg voor een COVID-19 patiënt:

• wat het ziektebeeld is van een COVID-19 patiënt.
• op welke parameters gelet moet worden bij de opvolging zoals ademhalingsritme, saturatie, pols ...
• welke medicatie en behandelingen er wel of niet gebruikt of toegepast worden.

Logistieke processen

Isolatiemaatregelen bij transport van patiënten

Het transport van een COVID-19 patiënt of patiënt waarvan COVID)19 status ‘pending’ is, wordt beperkt tot uiterst noodzakelijke. Indien het transport noodzakelijk is, worden onderstaande maatregelen toegepast:

• Transport verdacht/bevestigd COVID-19 patiënt
• Isolatiemaatregelen bij vervoer van patiënten

Maaltijd voorzien in wegwerpmateriaal voor COVID-19 patiënten

Maaltijden voor een COVID-19 patiënt moeten steeds in wegwerpmateriaal voorzien worden, om zo het risico om besmetting bij het reinigen van borden en bestek uit te sluiten.

Schoonmaak COVID-besmette kamer

Voor de schoonmaak van een COVID-besmette kamer moet er steeds gekeken worden naar het isolatiefiche dat aan de deur gehangen wordt. Hierop staat duidelijk vermeld dat de raakvlakken en contactpunten gereinigd en ontsmet moeten worden met Umonium. De rest van de kamer moet schoongemaakt worden met Surfanios.

Afval- en linnenverwijdering

Voor sorteren van besmet afval volgen we de richtlijnen van ZOL-afvalposter:

Afspraken met betrekking tot afvoer van besmet COVID-19 afval si terug te vinden in volgende bijlage. Er wordt een onderscheidt gemaakt in afvoer van afval vanuit COVID afdeling en afvoer van afval van COVID-19 patiënt op niet COVID-afdeling:

• Verwijderen van afval en materialen vanuit COVID-afdeling
• Verwijderen van afval en materialen van COVID (verdachte) patiënt op niet COVID-afdeling

Waardig afscheid nemen

Bezoek bij bevestigde COVID-19 -patiënten is momenteel beperkt tot éénmaal per week gedurende één uur voor één bezoeker. In situaties waar door de behandelend geneesheer wordt bevestigd dat de patiënt stervende is, wordt een uitzondering gemaakt op deze regeling. 

Lees ook zeker de brochure ‘Waardig afscheid nemen in coronatijden’.

Wanneer een COVID-19 patiënt komt te overlijden moeten er ook strikte richtlijnen gevolgd worden. Deze richtlijnen worden verduidelijkt in de bijlage 'Infectiepreventie met betrekking tot de overledenen (Incl. mortuarium)'.

Best extra aandacht voor volgende punten:

• Zet de overleden COVID-19 patiënt een chirurgisch masker op vooraleer je de laatste zorgen aan de overledene gaat uitvoeren;
• Hierna plaats je de overledene in een lijkzak en volg je de afspraken in de procedure om de lijkzak volledig te ontsmetten.

Bezoekregeling

Afspraken bezoekers bij gehospitaliseerde patiënten

De bezoekregeling voor gehospitaliseerde patiënten werd recent versoepeld. We zetten alle praktische afspraken m.b.t. het bezoek op een rijtje.

• Elke patiënt mag dagelijks gedurende één uur een vaste bezoeker ontvangen.
• De patiënt duidt een vaste bezoeker aan en deze wordt geregistreerd in de verpleegkundige anamnese
• De vaste bezoeker mag wekelijks wijzigen, maar dan is ook een aanpassing in de anamnese noodzakelijk.
• Patiënten op een twee- of meerpersoonskamer ontvangen nooit gelijktijdig bezoek.
  • De afdeling maakt met de patiënten concrete afspraken over op welk uur de bezoeker langskomt en wanneer welke patiënt bezoek ontvangt. De patiënt communiceert dat met de bezoeker.
• De vaste bezoeker mag dagelijks gedurende maximaal één uur op bezoek komen en daarbij worden de volgende afspraken gerespecteerd:
  • Bezoekers dienen zich stipt aan de afgesproken uren te houden.
  • De reguliere bezoekuren kunnen benut worden voor deze bezoeken om de spreiding zo maximaal mogelijk te maken.
  • Patiënten dragen een mondmasker gedurende het bezoek.
• Mogelijke uitzonderingen:
  • Uitzondering kunnen in specifieke situaties afgesproken worden met de dienst patiëntenbegeleiding.

Bezoekers dienen de volgende afspraken te respecteren:

• Elke bezoeker draagt een eigen mondmasker en past handhygiëne toe bij het betreden van het ziekenhuis.
• De bezoeker past handhygiëne toe bij het betreden en het verlaten van de patiëntenkamer.
• Er is aandacht voor de nies- en hoesthygiëne.
• Bezoekers jonger dan 18 jaar worden niet toegelaten.
• Gedurende het bezoek blijven de patiënt en diens bezoeker op de kamer:
  • Er wordt niet rondgewandeld in het ziekenhuis, ook niet om te gaan roken.
  • Er wordt geen gebruik gemaakt van de dagzalen van de afdeling tenzij uitdrukkelijke toestemming van de afdeling en indien de afspraken m.b.t. social distancing gerespecteerd worden.
• De richtlijnen m.b.t. social distancing worden toegepast:
  • Zeker ook in de gangen, liften en andere openbare ruimtes van het ziekenhuis.
  • Er worden maximaal 2 personen in de lift toegestaan.
  • Er word ook afstand gehouden ten opzichte van een eventuele kamergenoot.
  • De bezoekers maken geen gebruik van de badkamer op de patiëntenkamer. 
  • De bezoeker mag hulp bieden aan de patiënt, bijvoorbeeld tijdens het maaltijdmoment.
• De vaste bezoeker mag de was van de patiënt thuis wassen en terug meebrengen naar het ziekenhuis.
• Er mag enkel droge, industrieel bereide voeding van thuis worden meegebracht.

Afspraken begeleiding bij ambulante patiënt

Patiënten die het noodzakelijk vinden een begeleider mee te brengen zullen dit kunnen, al blijft de oproep om dit enkel te doen indien het echt noodzakelijk is. Sowieso blijft de maatregel beperkt tot maximaal 1 begeleider per patiënt.

Om dit op een veilige manier te realiseren, zal er op de raadpleging gewerkt wordt met ‘bubbels’. Daarbij worden telkens twee aansluitende stoelen voorzien voor de patiënt en diens begeleider.
Zo kan men in de wachtruimtes veilig wachten in de eigen bubbel.  De aanpalende stoel aan weerszijde van iedere bubbel blijft vrij. Er worden ook zitjes voorzien voor patiënten die zonder begeleiding naar de raadpleging komen.

Uiteraard is het nooit de bedoeling dat 2 patiënten rechtstreeks naast elkaar komen te zitten en blijft het voor iedereen verplicht een mondmasker te dragen. We vragen de raadplegingen dit mee te bewaken en patiënten of begeleiders die zich niet aan de afspraken houden daarop aan te spreken.