Artsen en wetenschappers van ZOL en UHasselt realiseren een uitzonderlijke doorbraak in de behandeling van hartfalen

Artsen en wetenschappers van ZOL en UHasselt realiseren een uitzonderlijke doorbraak in de behandeling van hartfalen
maandag, 29 aug 2022

Het team van cardioloog prof. dr. Wilfried Mullens (Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk en Universiteit Hasselt) heeft via baanbrekend onderzoek een verbeterde behandeling voor hartfalen ontwikkeld. De nieuwe behandeling - die bestaat uit de toediening van de combinatie van bestaande plasmedicatie - is veilig, makkelijk toe te dienen, heel goedkoop want er is geen patent meer, en uitermate effectief. Door dit onderzoek kunnen miljoenen mensen wereldwijd geholpen worden voor een ziekte waar tot op heden geen goede behandeling voor was.

Hartfalen is een chronische aandoening waarbij het hart onvoldoende bloed pompt naar de weefsels en organen. De hoofdklacht wanneer het hartfalen ontspoort, is vochtopstapeling. Op dat moment worden patiënten vaak opgenomen in het ziekenhuis met klachten van extreme kortademigheid (‘water op de longen’) en vochtopstapeling in de benen (‘gezwollen benen’). “Patiënten melden vaak het gevoel van verdrinking” legt prof. dr. Mullens uit. “Het is een ervaring die extreem ongemakkelijk kan zijn. Bovendien gaat deze chronische ziekte, die meer dan 200.000 Belgen treft, gepaard met een hoge kans op vroegtijdig overlijden en een zeer grote kost voor de maatschappij. De klassieke behandeling op het moment van de onstporing is het geven van één bepaald type vochtafdrijver (zogenaamde ‘lisdiuretica’) via een infuus. De effectiviteit van deze behandeling is echter vaak onvoldoende met een kans op een nieuwe opname of overlijden tot wel 60% in de eerstvolgende maanden.

Via een grote, nationale studie heeft het team van prof. dr. Mullens kunnen aantonen dat een combinatie van verschillende soorten van reeds bestaande vochtafdrijvers de effectiviteit van de behandeling in belangrijke mate kan verbeteren. In de ADVOR (Acetazolamide in Decompensated heart failure with Volume OveRload, NCT03505788)-studie werd de behandeling onderzocht bij 519 patiënten in 27 ziekenhuizen in België. De helft van de patiënten werd behandeld met de klassieke vochtafdrijver (lisdiuretica) en een placebo, terwijl de andere helft werd behandeld met een combinatie van de klassieke vochtafdrijver (lisdiuretica) en een ander soort vochtafdrijver (acetazolamide). Deze laatste is een heel oud plasmedicament dat op dit moment enkel gebruikt wordt voor glaucoom en hoogteziekte. De patiënten die de combinatie van de twee vochtafdrijvers kregen, hadden 46% meer kans om het overtollige vocht kwijt te zijn na 3 dagen. Daarnaast konden deze patiënten ook veel vroeger worden ontslaan uit het ziekenhuis.

De onderzoeksresultaten worden als echt baanbrekend beschouwd omdat de behandeling voor deze grote groep van patiënten voor het eerst sinds decennia kan verbeteren. Het geteste medicament acetazolamide is veilig, makkelijk toe te dienen, heel goedkoop want er is geen patent meer, en uitermate effectief voor een ziekte waar tot op heden geen goede behandeling voor was. Wereldwijd worden er dagelijks miljoenen mensen met dit probleem geconfronteerd.

Het onderzoek is zo uitzonderlijk dat het op 27 augustus 2022 op het jaarlijks Europees Congres van Cardiologie in Barcelona (zie foto), het grootste cardiologiecongres wereldwijd, werd voorgesteld. Op hetzelfde moment verscheen de publicatie in het toonaangevende medisch tijdschrift ‘the New England Journal of Medicine’. Dit is het meest invloedrijke medisch tijdschrift ter wereld dat enkel onderzoeksresultaten publiceert die de geneeskunde over heel de wereld veranderen.  

De ADVOR-studie (KCE-17001) werd gefinancierd door het Federaal Kenniscentrum van de Gezondheidszorg (KCE), als onderdeel van het KCE Trials-programma van niet-commerciële pragmatische vergelijkende effectiviteitsstudies om de patiëntresultaten te verbeteren en het Belgische gezondheidszorgsysteem efficiënter te maken. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke verwelkomde deze doorbraak met deze woorden: “Ik ben zeer tevreden dat we, via het KCE Trials programma, deze zeer belangrijke studie hebben kunnen financieren. Deze studie zal de behandeling van patiënten met hartfalen verbeteren. Ik wens Dr. Mullens en zijn team te feliciteren met de resultaten van deze studie. De patiënten en hun familie wil ik van harte te bedanken voor hun deelname. Ik ben ervan overtuigd dat het belangrijk is dat de regering financiering voorziet voor dit soort niet-commercieel onderzoek, om zo de zorg voor patiënten en de efficiëntie van de Belgische gezondheidszorg te kunnen verbeteren.”

De studie werd begeleid door de Clinical Trial Unit van Ziekenhuis Oost-Limburg. Het is een schoolvoorbeeld van hoe samenwerken tussen verschillende Belgische ziekenhuizen, over de taalgrenzen heen, nog steeds mogelijk is en hoe dit kan leiden tot baanbrekend onderzoek dat mensen wereldwijd kan helpen.

© 2024 Ziekenhuis Oost-Limburg